angi tug‘ilgan chaqaloqlarda rentgenografiyaga zamonaviy alternativa sifatida o‘pka UTT: RIOvaBSIATM DM usulning imkoniyatlari va afzalliklari muhokama qilindi
Nafas olish buzilishlari, ayniqsa muddatidan oldin tug‘ilgan chaqaloqlar orasida, neonatallar kasallanishi va o‘limining yetakchi sabablaridan biri bo‘lib qolmoqda. Aynan shunday bemorlar reanimatsiya va intensiv terapiya bo‘limlarining asosiy qismini tashkil etadi.
O‘pkadagi kasalliklarni aniqlash uchun an’anaviy ravishda raqamli rentgenografiya qo‘llaniladi, biroq bu usul ionlashtiruvchi nurlanish ta’siri bilan bog‘liq. Shu sababli xavfsiz alternativalarni izlash zamonaviy neonatologiyaning ustuvor yo‘nalishlaridan biridir.
RSNPMTSZMiR mutaxassislari har hafta ichki klinik seminarlar o‘tkazib, respirator terapiya olayotgan chaqaloqlarni davolash va diagnostika qilishning zamonaviy yondashuvlarini muhokama qiladilar. Navbatdagi uchrashuvda asosiy mavzu o‘pkani ultratovush tekshiruvi (UTT)ning ahamiyati va rentgenografiyaga xavfsiz, yuqori informativ alternativa sifatidagi afzalliklari bo‘ldi.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda o‘pka UTTning afzalliklari
Neonatologlar ta’kidladiki, o‘pka UTT hozirda dunyoning ko‘plab mamlakatlarida faol joriy etilmoqda va quyidagi sabablar tufayli rentgenga alternativa sifatida keng qo‘llanilmoqda:
Xavfsiz: ionlashtiruvchi nurlanish qo‘llanilmaydi — bu, ayniqsa, ko‘p marotaba tekshiruvga muhtoj bo‘lgan muddatidan oldin tug‘ilgan chaqaloqlar uchun juda muhim.
Mobil: tekshiruvni bevosita chaqaloq yonida o‘tkazish mumkin, transportirovka zarur emas.
Informatif: o‘pka to‘qimalarining holatini ko‘rish va turli patologiyalarni aniqlash imkonini beradi.
Jarayon 5–10 daqiqa davom etadi, og‘riqsiz va qulay sharoitda bajariladi: bola yotqiziladi yoki ota-onasi qo‘lida qoldiriladi, ko‘krak qafasiga maxsus gel surtiladi, shifokor esa datchik yordamida o‘pkani tekshiradi.
O‘pka UTT yordamida aniqlanishi mumkin bo‘lgan holatlar
Ushbu metod quyidagi kasallik va holatlarni aniqlash imkonini beradi:
respirator distres-sindrom (RDS),
pnevmotoraks,
plevral suyuqlik yig‘ilishi,
atelektaz,
mekoniya bilan bog‘liq obstruksiya sindromi,
o‘pka shishi,
pnevmoniya.
O‘pka UTT protokollari: jahon tajribasi va amaliyotga joriy etilishi
Mutaxassislar qayd etdilarki, hozirgi vaqtda yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda o‘pka UTT bo‘yicha xalqaro tavsiya etilgan standart protokollar ishlab chiqilgan. Ular quyidagilarga yordam beradi:
usulni neonatologlarning kundalik amaliyotiga kiritish,
turli kasalliklarni farqlash (differensial diagnostika),
chaqaloq holatini dinamik kuzatish,
qisqa va uzoq muddatli natijalarni prognoz qilish.
Uchrashuv ishtirokchilari ushbu protokollarning joriy etilishi tibbiy yordam sifatini oshirishga va eng kichik bemorlar uchun nurlanish yuklamasini sezilarli darajada kamaytirishga xizmat qilishini ta’kidladilar.
O‘pkadagi kasalliklarni aniqlash uchun an’anaviy ravishda raqamli rentgenografiya qo‘llaniladi, biroq bu usul ionlashtiruvchi nurlanish ta’siri bilan bog‘liq. Shu sababli xavfsiz alternativalarni izlash zamonaviy neonatologiyaning ustuvor yo‘nalishlaridan biridir.
RSNPMTSZMiR mutaxassislari har hafta ichki klinik seminarlar o‘tkazib, respirator terapiya olayotgan chaqaloqlarni davolash va diagnostika qilishning zamonaviy yondashuvlarini muhokama qiladilar. Navbatdagi uchrashuvda asosiy mavzu o‘pkani ultratovush tekshiruvi (UTT)ning ahamiyati va rentgenografiyaga xavfsiz, yuqori informativ alternativa sifatidagi afzalliklari bo‘ldi.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda o‘pka UTTning afzalliklari
Neonatologlar ta’kidladiki, o‘pka UTT hozirda dunyoning ko‘plab mamlakatlarida faol joriy etilmoqda va quyidagi sabablar tufayli rentgenga alternativa sifatida keng qo‘llanilmoqda:
Xavfsiz: ionlashtiruvchi nurlanish qo‘llanilmaydi — bu, ayniqsa, ko‘p marotaba tekshiruvga muhtoj bo‘lgan muddatidan oldin tug‘ilgan chaqaloqlar uchun juda muhim.
Mobil: tekshiruvni bevosita chaqaloq yonida o‘tkazish mumkin, transportirovka zarur emas.
Informatif: o‘pka to‘qimalarining holatini ko‘rish va turli patologiyalarni aniqlash imkonini beradi.
Jarayon 5–10 daqiqa davom etadi, og‘riqsiz va qulay sharoitda bajariladi: bola yotqiziladi yoki ota-onasi qo‘lida qoldiriladi, ko‘krak qafasiga maxsus gel surtiladi, shifokor esa datchik yordamida o‘pkani tekshiradi.
O‘pka UTT yordamida aniqlanishi mumkin bo‘lgan holatlar
Ushbu metod quyidagi kasallik va holatlarni aniqlash imkonini beradi:
respirator distres-sindrom (RDS),
pnevmotoraks,
plevral suyuqlik yig‘ilishi,
atelektaz,
mekoniya bilan bog‘liq obstruksiya sindromi,
o‘pka shishi,
pnevmoniya.
O‘pka UTT protokollari: jahon tajribasi va amaliyotga joriy etilishi
Mutaxassislar qayd etdilarki, hozirgi vaqtda yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda o‘pka UTT bo‘yicha xalqaro tavsiya etilgan standart protokollar ishlab chiqilgan. Ular quyidagilarga yordam beradi:
usulni neonatologlarning kundalik amaliyotiga kiritish,
turli kasalliklarni farqlash (differensial diagnostika),
chaqaloq holatini dinamik kuzatish,
qisqa va uzoq muddatli natijalarni prognoz qilish.
Uchrashuv ishtirokchilari ushbu protokollarning joriy etilishi tibbiy yordam sifatini oshirishga va eng kichik bemorlar uchun nurlanish yuklamasini sezilarli darajada kamaytirishga xizmat qilishini ta’kidladilar.
